معرفی کارشناسی ارشد مدیریت حوادث و بلایا
رشته کارشناسی ارشد مدیریت حوادث و بلایا یکی از رشته‌های تخصصی میان‌رشته‌ای در حوزه مدیریت بحران است که به آموزش نیروهای متخصص در زمینه پیشگیری، آمادگی، مقابله و بازسازی در برابر حوادث و بلایای طبیعی و غیرطبیعی می‌پردازد. این رشته به منظور تربیت مدیران، برنامه‌ریزان و کارشناسان توانمند، با دانش گسترده و مهارت‌های تخصصی در حوزه مدیریت جامع حوادث و بلایا، طراحی شده است.
فارغ‌التحصیلان این رشته قادر خواهند بود با بهره‌گیری از دانش علمی، فنون مدیریت، و فناوری‌های نوین، ساختارهای لازم جهت کاهش ریسک، پاسخ‌دهی مؤثر و بازتوانی سریع جامعه را فراهم کنند و نقش کلیدی در کاهش خسارات انسانی، مالی و زیست‌محیطی ایفا نمایند.
اهداف آموزشی رشته
-
ارتقاء سطح دانش نظری و عملی دانشجویان در حوزه مدیریت جامع حوادث و بلایا
-
تقویت مهارت‌های برنامه‌ریزی، هماهنگی و مدیریت منابع در مواجهه با بحران‌ها و شرایط اضطراری
-
آشنایی با اصول و فنون کاهش خطر و ریسک بلایا
-
توانمندسازی دانشجویان در طراحی و اجرای برنامه‌های پیشگیری و آمادگی در سطح سازمانی و ملی
-
آموزش روش‌های نوین تحلیل، مدیریت و بازیابی پس از حوادث و بلایا
-
توسعه مهارت‌های پژوهشی و کاربردی در حوزه مدیریت بحران
-
آموزش مفاهیم اخلاق حرفه‌ای، قوانین و مقررات مرتبط با مدیریت حوادث و بلایا
فرصت‌های شغلی و بازار کار
فارغ‌التحصیلان کارشناسی ارشد مدیریت حوادث و بلایا می‌توانند در حوزه‌های متنوع و گسترده‌ای فعالیت نمایند، از جمله:
-
سازمان مدیریت بحران کشور، هلال احمر، و دیگر نهادهای امدادی و حمایتی
-
وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی مرتبط با بهداشت، محیط زیست، دفاع غیرعامل، و مدیریت بحران
-
شهرداری‌ها و سازمان‌های محلی مسئول مدیریت حوادث و ایمنی عمومی
-
سازمان‌های بین‌المللی فعال در حوزه کاهش خطر و مدیریت بحران
-
مراکز تحقیقاتی، دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی جهت تدریس و پژوهش
-
شرکت‌ها و مؤسسات مشاوره‌ای در زمینه ارزیابی ریسک و تدوین برنامه‌های مدیریت بحران
سرفصل‌های درسی
دروس تخصصی:
-
مبانی مدیریت حوادث و بلایا
-
برنامه‌ریزی و مدیریت بحران
-
کاهش خطر و مدیریت ریسک بلایا
-
حقوق و مقررات حوادث و بلایا
-
فناوری‌های نوین در مدیریت بحران
-
ارزیابی اثرات و تحلیل داده‌های بحران
-
روانشناسی بحران و مدیریت استرس
-
مدیریت پدافند غیرعامل و ایمنی عمومی
دروس عملی و کارورزی:
-
کارگاه‌های تخصصی مدیریت بحران و شبیه‌سازی
-
تمرینات میدانی و کارورزی در سازمان‌های مدیریت بحران
-
طراحی و اجرای پروژه‌های میدانی کاهش خطر
دروس پژوهشی:
-
روش‌های تحقیق علمی و آمار کاربردی در مدیریت بحران
-
سمینار تخصصی و انجام پروژه تحقیقاتی در حوزه مدیریت حوادث و بلایا
شرایط و نحوه پذیرش
پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد مدیریت حوادث و بلایا معمولاً از طریق آزمون سراسری کارشناسی ارشد وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و یا وزارت بهداشت و بر اساس مصاحبه تخصصی انجام می‌شود. داوطلبان باید دارای مدرک کارشناسی در رشته‌های مرتبط مانند فوریت های پزشکی پیش بیمارستانی، مدیریت، یا سایر رشته‌های مرتبط باشند.
ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
در داخل کشور:
فارغ‌التحصیلان کارشناسی ارشد مدیریت حوادث و بلایا می‌توانند برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری تخصصی (PhD) در رشته‌های مدیریت بحران، پدافند غیرعامل، ایمنی و بهداشت حرفه‌ای، و رشته‌های مرتبط اقدام نمایند. همچنین امکان شرکت در دوره‌های تخصصی و کارگاه‌های آموزشی پیشرفته نیز فراهم است.
در خارج از کشور:
به دلیل اهمیت جهانی مدیریت حوادث و بلایا، فارغ‌التحصیلان این رشته می‌توانند برای تحصیل در دانشگاه‌های معتبر بین‌المللی اقدام کنند. مقاطع دکتری، دوره‌های تخصصی و فلوشیپ در حوزه‌های مدیریت بحران، کاهش ریسک بلایا، ایمنی و بهداشت محیط، و مطالعات توسعه در کشورهای آمریکا، کانادا، اروپا و استرالیا از گزینه‌های مطلوب محسوب می‌شوند. قبولی در این دانشگاه‌ها معمولاً مستلزم ارائه مدارک زبان، رزومه علمی، و در برخی موارد شرکت در آزمون‌های تخصصی است.
چشم‌انداز و اهمیت رشته
با توجه به افزایش روزافزون حوادث طبیعی نظیر زلزله، سیل، آتش‌سوزی و همچنین بلایای غیرطبیعی همچون حوادث صنعتی، آلودگی‌های محیط زیستی و تهدیدات امنیتی، مدیریت صحیح و علمی این حوادث نقش حیاتی در حفظ سلامت و ایمنی جامعه دارد. رشته مدیریت حوادث و بلایا با تربیت متخصصانی متبحر و توانمند، زمینه‌ساز کاهش اثرات مخرب حوادث و بهبود تاب‌آوری جامعه در برابر بحران‌ها خواهد بود.