اهداف درس
آشنایی دانشجویان با مفاهیم و معارف قرآن کریم
اهداف اختصاصی:
1) تبیین جایگاه قرآن کریم و نقش آن در زندگی فردی و اجتماعی.
2) تبیین رسالت دانشجو در قبال قرآن کریم.
3) تبیین آیات با رویکرد سلامت در ابعاد مختلف آن.
4) آشنایی دانشجو با مباحث و آیات قرآنی با رویکردهای مختلف اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی و … .
شرح درس:
منظور از تفسیر موضوعى این است که آیات مختلفى که دربارۀ یک موضوع در سرتاسر قرآن کریم در حوادث و فرصتهاى مختلف آمده است، جمعآورى و جمعبندى گردد، و از مجموع آن نظر قرآن درباره آن موضوع و ابعاد آن روشن شود. با توجه به این مهم، در این درس تلاش بر این است که دانشجو با مباحث و آیات قرآنی با رویکردهای مختلف اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی و … آشنا شده و تشویش شود که این آموزه ها را در زندگی فردی و اجتماعی و حرفه ای خود به کار گیرد.
سرفصل های هر جلسه
جلسه اول: انواع مختلف تفسیر، چیستی تفسیر موضوعی قرآن، پیشینۀ تفسیر موضوعی، روش صحیح در تفسیر موضوعی، مشکلات تفسیر موضوعی، معرفی آثار و منابع تفسیر موضوعی قرآن، معرفی و کار با نرم افزار قرآنی نور.
• تعریف کلی از تفسیر موضوعی ارائه دهد.
• برخی آثار و منابع تفسیر موضوعی را نام ببرد.
جلسه دوم: اخلاق در قرآن
• آیات اخلاقی را از قرآن استخراج کند.
• مباحث مختلف اخلاقی و ارتباط آن ها را بیان کند.
جلسه سوم: اخلاق در قرآن
• آیات اخلاقی را از قرآن استخراج کند.
• مفاهیم مختلف اخلاقی و ارتباط آن ها را بیان کند.
جلسه چهارم: انسان و خداوند
• آیات مرتبط را استخراج کند.
• انتظارات خداوند از انسان را بیان کند.
جلسه پنجم: اهداف آفرینش
• آیات مرتبط را استخراج کند.
• اهداف آفرینش را بیان کند.
جلسه ششم: معاد در قرآن
• آیات مرتبط را استخراج کند.
• ضرورت و امکان معاد را بیان کند.
جلسه هفتم: قرآن و بهداشت (بهداشت جسمی و روانی)
• آیات مرتبط را استخراج کند.
• مباحث مربوط به بهداشت جسمی و روانی را بیان کند.
جلسه هشتم: قرآن و بهداشت (بهداشت روانی)
• آیات مرتبط را استخراج کند.
• مباحث مربوط به بهداشت روانی را بیان کند.
• بیماری¬های اخلاقی، روحی و روانی و راهکار درمانی آن را بشناسد.
• عوامل فشار روانی و راهکارهای قرآن برای تأمین بهداشت روانی را بیان کند.
جلسه نهم: سنت های الهی در قرآن (تقسیم بندی، ویژگی ها)
• آیات مرتبط را استخراج کند.
• انواع سنت های الهی و پیامدهای آن را بشناسد.
جلسه دهم: سنت های الهی در قرآن (هدایت، امتحان، امداد)
• آیات مرتبط را استخراج کند.
• انواع سنت های الهی و پیامدهای آن را بشناسد.
جلسه یازدهم: ازدواج
• آیات مرتبط را استخراج کند.
• جایگاه و ثمرات ازدواج از منظر قرآن را بیان کند.
جلسه دوازدهم: روابط خانوادگی
• آیات مرتبط را استخراج کند.
• مفهوم خانواده و وظایف متقابل در آن را بشناسد و بیان کند.
جلسه سیزدهم: روابط اجتماعی (فرد و اجتماع)
• آیات مرتبط را استخراج کند.
• اصول و قواعد رفتار اجتماعی را بشناسد و بیان کند.
جلسه چهاردهم: آیات و مباحث مبهم و چال برانگیز در قرآن کریم
• آیات مرتبط را استخراج کند.
• به تببین ابهام و چالش های موجود بپردازد.
جلسه پانزدهم: دوره کردن مباحث و اشاره به موارد و نکات امتحانی
دوره کردن مباحث و اشاره به موارد و نکات امتحانی
جلسه شانزدهم: امتحان پایان ترم
امتحان پایان ترم
منابع
منبع اصلی:
1) تفسیر موضوعی قرآن کریم، تألیف جمعی از نویسندگان، نشر معارف(تدوین نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها).
* منابع تکمیلی و جانبی:
2) پیام قرآن(تفسیر موضوعی قرآن کریم)، ناصر مکارم شیرازی.
3) منشور جاوید(تفسیر موضوعی قرآن کریم)، جعفر سبحانی.
4) معارف قرآن(تفسیر موضوعی قرآن کریم)، محمدتقی مصباح یزدی.
5) نرم افزار قرآنی – دینی نور(جامع التفاسیر، جامع الأحادیث و …)، مرکز تحقیقات علوم کامپیوتری نور.
