اهداف درس
آشنایی با مبانی، اصول و کاربرد روشهای متداول برای تجزیه کیفی و کمی ترکیبات معدنی به منظور کسب توانایی برای تجزیه مواد غذایی
شرح درس:
در این درس دانشجو با شناخت علمی و عملی از تجزیه شیمیایی مواد غذایی می تواند داده های تیتراسیون را با روشهای متداول کمی و کیفی ارزیابی نماید.
سرفصل های هر جلسه
جلسه اول: تهیه محلولهای شیمیایی، محتوای شیمیایی محلولها و تعادلات
• ترکیبات شیمیایی
• بیان غلظت محلولها
• انواع واحد غلظت و تبدیل آنها
جلسه دوم: تهیه محلولهای شیمیایی، محتوای شیمیایی محلولها و تعادلات
• انواع حلالها
• ارتباطات استوکیومتری
جلسه سوم: تهیه محلولهای شیمیایی، محتوای شیمیایی محلولها و تعادلات
• ثابتهای تعادل
• مفهوم ثابت تعادل
• ثابت تفکیک اسیدی و بازی
جلسه چهارم: ارزیابی داده های حاصل از یک سنجش کمی
• طبقه بندی خطاها
• تاثیر خطاهای معین و نامعین
• کاربرد آمار در سنجش کمی
• رگرسیون خطی
جلسه پنجم: محاسبه pH محلول ها و طرز تهیه بافرها
• تعریف pH
• اثبات روابط pH اسید ها و بازهای ضعیف
• طرز تهیه بافر از یک اسید و باز مزدوج
جلسه ششم: روش های وزن سنجی
• خصوصیات رسوب ها
• ترکیبات شیمیایی رسوب ها
• کاربرد وزن سنجی
• تعریف گراوی متری و کاربرد آن در شیمی تجزیه
• عوامل موثر بر یک آزمایش گراوی متری
جلسه هفتم: روش های تیترومتری
• مقدمه ای بر نظریه حجم سنجی
• محاسبات سنجش های حجمی
• روش های تیترومتری وزن سنجی
• طرز عملکرد شناساگرها
جلسه هشتم: اصول تیتراسیون های رسوبی و کاربرد آنها
• تعریف واکنش رسوبی و کاربرد آن در شیمی تجزیه
• عوامل موثر بر واکنش تیتراسیون رسوبی
• روش تشخیص نقطه پایان تیتراسیون
جلسه نهم: اصول تیتراسیون اسید قوی با باز قوی
• پیش بینی امکان انجام تیتراسیون
• محاسبات مربوط به رسم منحنی تیتراسیون
• شناساگر مناسب
• محاسبه خطای عملکرد
جلسه دهم: اصول تیتراسیون اسید ضعیف با باز قوی و بالعکس
• پیش بینی امکان انجام تیتراسیون
• محاسبات مربوط به رسم منحنی تیتراسیون
• شناساگر مناسب
• محاسبه خطای عملکرد
جلسه یازدهم: مقدمه ای بر واکنش های اکسیداسیون احیا
• اکسیداسیون احیا مفاهیم اولیه
• مفاهیم اکسنده کاهنده
• مفهوم پتانسیل تعادل
• ثابت تعادل
جلسه دوازدهم: انواع پیل ها و محاسبه پتانسیل پیل
• انواع پیل ها
• محاسبه پتانسیل پیل ها و نیمه پیل ها
• پدیده های اکسایش کاهش انواع پیل های الکترو شیمیایی
جلسه سیزدهم: روش های پتانسیومتری
• کاربرد سنجش پتانسیل در تجزیه کمی
• پتانسیومتری مستقیم
• تیتراسیون پتانسیومتری
• دستگاهها برای سنجش پتانسیل و pH محلولها
جلسه چهاردهم: امتحان میان ترم
امتحان میان ترم
جلسه پانزدهم: الکترود ها
• الکترود شاهد یا رفرانس
• الکترود شناساگر
• الکترود های غشایی (جامد، مایع و بلوری)
جلسه شانزدهم: تشکیل کمپلکس
• انواع لیگاند
• ثابت های تشکیل
• لیگاند های تک دانه و چند دانه
منابع
1- Analytical Chemistry, Gary D. Christian (2003).
2- دی.ای.اسکوگ، ام.وست، اف.جی.هالر(1385)، مبانی شیمی تجزیه (مترجمان ویدا توسلی، هوشنگ خلیلی، علی معصومی)، مرکز نشر دانشگاهی، چاپ سوم.