معرفی رشته ایمنی شناسی پزشکی

علم ایمونولوژی یکی از جذاب ترین و پرکاربردترین و پرطرفدارترین گرایش های علوم پایه پزشکی (بخشی از علوم پزشکی که با علوم طبیعی به ویژه زیست شناسی همراه است) می باشد، که به مطالعه تمامی جوانب سیستم ایمنی بدن در تمام موجودات می پردازد. در این مطلب که توسط گروه علوم آزمایشگاهی علوم پزشکی وارستگان تهیه شده است به معرفی کارشناسی ارشد ایمنی شناسی پزشکی می‌پردازیم.

تحقیقات و پیدایش رشته ایمونولوژی یا ایمنی شناسی پزشکی در چند ده سال اخیر آنچنان درخشنده و چشمگیر خودنمایی کرد و پیشرفت نمود که اگر شاخه ‌ای برومند و گسترده از علوم پزشکی نمی‌بود، چنین تصور می‌شد که خود، بنیانی علمی و تنومند همپایه کلیه علوم پزشکی است.

در هر حال این شاخه بزرگ و عمده پزشکی آنچنان ارتباط و همبستگی پر اهمیتی با دیگر رشته‌ها و شاخه‌های پزشکی دارد که به یقین هیچ یک از متخصصین از علوم پزشکی بی‌نیاز از این دانش فراگیر نمی‌توانند باشند. واژه ایمنی از کلمه لاتین Immunitas به معنای مصونیت سیاسی و اجتماعی گرفته شده است که در رم باستان به سناتورهای رومی در دوره نمایندگی آن ها اعطا می‌شد. از روزگاران دور، واژه ایمنی را برای مصونیت از ابتلا به بیماری، بخصوص بیماری های عفونی بکار می بردند.

مجموعه سلول ها و مولکول‌ هایی را که باعث ایجاد مصونیت می ‌شوند، سیستم ایمنی و پاسخ هماهنگ و کامل آن را به مواد بیگانه، پاسخ ایمنی‌ می ‌گویند.
امروزه علم ایمنی‌شناسی را در یک جمله: توانایی تشخیص و تمایز خودی از بیگانه تعریف می ‌نمایند. در واقع علم ایمونولوژی با عملکردهای فیزیولوژیکی اعضای سیستم ایمنی بدن (ارگان ها و سلول های سیستم ایمنی بدن و …) در حالت سلامت و بیماری انسان و سوء عملکرد سیستم ایمنی در بیماری های ایمونولوژیکی مثل: خود ایمنی، افزایش حساسیت، نقص ایمنی و رد پیوند سر و کار دارد.

وضعیت بازار کار ایمنی شناسی پزشکی

یکی از ابعاد مهم معرفی کارشناسی ارشد رشته ایمنی شناسی پزشکی (ایمونولوژی)، وضعیت اشتغال و بازار کار آن می باشد. دانش آموختگان رشته ایمونولوژی می توانند پس از دوره ارشد و پایان دوره دکترا از میان دو مسیر یکی را برگزینند:
یک: وارد کارهای آموزشی، تحقیقاتی و پژوهشی شده و به عنوان هیأت علمی در دانشگاه ها کرسی استادی را به دست آورند البته هیات علمی شدن منوط به داشتن شرایط رشته های مجاز برای کنکور ارشد ایمنی شناسی می باشد. و یا می توانند در مراکز دانش بنیان دولتی یا خصوصی مثل مؤسسه پاستور، رویان و بن یاخته مشغول به فعالیت شوند و یا حتی خودشان یک مرکز پژوهشی بالینی تأسیس کنند.
دو: وارد دنیای تشخیص و بالین شده و به عنوان تک رشته می توانند آزمایشگاه تشخیص آسم و آلرژی تأسیس کنند و یا با عزیزان دارای مدرک دکترای هماتولوژی و بیوشیمی و باکتری شناسی همراه شده و یک آزمایشگاه تشخیص طبی جنرال تأسیس کنند که مطمئناً این مورد از نظر درآمد مطلوب تر خواهد بود. اما مشکلات کاری خاص خود را هم برای کسب مجوز خواهد داشت!
با توجه به کاربردی بودن ارشد ایمنی شناسی پزشکی می‌توان آینده شغلی و بازار کار مناسبی را برای آن در نظر گرفت به طور کلی فارغ التحصیلان این رشته بیشتر جذب آزمایشگاه‌های تشخیصی میشوند و در مقاطع بالاتر امکان تاسیس آزمایشگاه‌های ایمنولوژی نیز وجود دارد.
که این زمینه فعالیت در بازار کار ارشد ایمنی شناسی پزشکی به چهار دسته کلی تقسیم میشود:
الف)در زمینه پژوهشی:
1-پژوهش کردن در زمینه واکنش‌های باز ترکیب(نو ترکیب)
2-پژوهش و توسعه در زمینه دارهای باز ترکیب(نو ترکیب)
3-پزوهش و توسعه در زمینه فراورده‌های کاربردی تشخیصی در جهت اکتشافات داروهای جدید
4-توسعه پژوهش های Post genomic

ب)در زمینه آموزشی:
1-طراحی و تدوین برنامه‌های آموزشی در زمینه‌های مرتبط با ایمنی شناسی یا ایمنولوژی
2-آموزش در زمینه‌های مرتبط با ایمنی شناسی
3-طراحی آموزش مطلوب‌ترین روش‌های بهینه جهت آموزش به دانشجویان و انجام نوآوری و خلاقیت‌های لازم در این رابطه

ج) در زمینه ی خدماتی:
1-ازمایشگاه‌های تشخیص سرطان
2-ارائه‌ی خدمات تخصصی در مراکز آسم و آلرژی
3-ارائه‌ی مشاوره به محققان مراکز و مراجع مرتبط

د)در زمینه تولیدی:
تولید واکسن، سرم و یا تولید داروهای نو
.